Bash sahypa
Habarlar
Türkmenistan
Edebiýat
Taryh
Bilim
Maºgala
Güýmenje
...we º.m.

MÄMMETWELI KEMINE


ZÜLPÜÒ

Aždarha dek ýassanyp, genji-nahana zülpüò,
Meºhury älem olmuº, pany jahana zülpüò,
Görkezmedi gül ýüzüò, bag Ispihana zülpüò,
Äleme anbar saçar, degende ºana zülpüò,
Neýleý ki ot salypdyr, men natuwana zülpüò.

Haý-haý seniò ýöriºiò arslana, ºire ogºar,
Ala-ala gözleriò janymny iýre ogºar,
Halka-halka zülpleriò kementli dara ogºar,
Örüm-örüm saçlaryò owsunçy mara ogºar,
Her tary baºga-baºga, ot saldy jana zülpüò.

Ençe dessan eýlerem ýaryò çeºmi - mestine,
Bir mylaýym söz bilen, gülüp baksa dostuna,
Ýerden göter zülpüòi, goýma aýak astyna,
Sähelçesin sypalap, goýber ýüzüò üstüne.
Dökülsin zire-zire näzik nahana zülpüò.

Görüp ol mahy-ruýyò, köòül her ýana ýortar,
Görkezmeseò ýüzüòni, gozgalar, derdim artar,
Otursaò, saç darasaò, saçyò ýüzüòni örter,
Saòa aºyk bolanyò, elbetde, gany dartar,
Galar her gün webala, ýüz nähak gana zülpüò.

Eý doganlar, neýläýin, kine-ºikesdir maòa,
Dünýä baky berilmez, sen bolsaò, besdir maòa,
Sen gözüòden salmasaò, bu dünýä dürsdür maòa,
Meger gözüòden salsaò, bu dünýä ýasdyr maòa,
Gyzyl suwun beräli, getir dükana zülpüò.

Dürli-dürli iýmiºiò tapylmaz her agaçda,
Bäh, ne katdy-kamatyò, zülaly boýda, baºda,
Ýöräp-ýöräp ýetiºsem, tarypyò eºde-eºde,
Darap-darap goýberseò, ýüzüòden puºda-puºda,
Altyn suwun beräli, getir dükana zülpüò.

Hup açylmyº gülleriò, güllerden özge bolsun,
Sözle, ºirin tilleriò, tillerden özge bolsun,
Guçam näzik billeriò, billerden özge bolsun,
Biziò tutan iºimiz illerden özge bolsun,
Akyzyp eºki-ganym, aby-rowana zülpüò.

Gel, gidäli, Kemine, seýli-çemen isteseò,
Läle-reýhan açylan ter enjimden isteseò,
Lagly göwher dakynyp, dürri Ýemen isteseò,
Zülpüò her bir taryna ýüz müò tümen isteseò,
Nagt bereýin pullaryò, bir-birden sana zülpüò.

ýokaryk


ORAZYM

Günbe-günden hyruç edip özüòden,
Ganym sary atlanar sen, Orazym;
Bir hudanyò beren üleº-paýyndan
Her söweºde, jeòde bar sen, Orazym.

Uly illeriò arkasy sen, ardy sen,
Goçagyò goçy sen, goçuò merdi sen,
Dagda - peleò, jülgeleriò gurdy sen,
Duºman görseò, etin iýr sen, Orazym.

Duºman görse, çykar syýasat bile,
Tuwulga, çaraýna, boz sowut bile,
Ala çakmak tüpeò, arap at bile,
Ýalançyny hoº geçir sen, Orazym.

Öòki batyrlaryò kesbin ýörüden,
Algyrlygyò zyýat erer börüden,
Pilden, kergedenden, döwden, periden
Taýpar çekip ýan bermer sen, Orazym.

Kemine diýr, adamzatdan ýüz görmen,
Ýagºa ýagºy diýr men, ýamana - ýaman,
Mert bile namardy görsem, tanyr men,
Sen bir ýalòyz dogan är sen, Orazym.

ýokaryk


BARYNDA

Bu dünýäde gapyl boldum oturdym,
Deprenmedim ºirin janyò barynda;
Jahanyò gaýgysyn tartyp getirdim,
Dara düºdüm giò jahanyò barynda.

Dostlar bilen bir magrypet açmadym,
Gül ömrümde gül-gunçasyn guçmadym,
Näzi-nygmat görüp, iýip-içmedim,
Aºsyz galdym, aºyò, nanyò barynda.

Belent ýere çykyp garandym daºym,
Köòlüm müò paradyr, ýalòyzdyr baºym,
Hany meniò jana-janym, ýoldaºym?
Mysapyr men Söýünhanyò barynda.

Göge uzatsam, göge elim ýetmeýär,
Ýere baksam, köòlüm karar etmeýär,
Seniò ºu dünýäòe mährim gitmeýär,
Gara ýeriò - aždarhanyò barynda.

Peºe uçsa, ganaty bar, jany bar,
Garynjanyò öz ornunda sany bar,
Her öýüò bir adalatly hany bar,
Hansyz galdym, begiò, hanyò barynda.

Bir kem otuz ýyldyr sürüºdim döwran,
Ýar, sensiz gerekmez bu pany jahan!
Kemine, bakardyò tawus dek her ýan,
Indi ºatlyk ýokdur dünýä barynda.

ýokaryk


GELINLER

Hoº gelip siz, hoºluk bilen gider siz.
Dünýäniò seýline gelen gelinler!
Bozulgan ºährimi abat eder siz,
Gamda galan köòlüm alan gelinler.

Ak öýüò eýesi - baýyò gyzlary,
Eýýämiò soltany diýrler sizleri,
Hyzmata mynasyp görüò bizleri,
Muhupbet saýasyn salan gelinler.

Äre güftar gerek, gözele - summat,
Her kime ýetdirmez, bahasy gymmat,
Uzyn boýly, giò gujakly hoº surat,
Hezzeti-hormaty bilen gelinler.

Ak ýüzüne gara zülpün ýaýypdyr,
Göýä aýyò ýüzün bulut alypdyr,
Hassa janym, buºluk, tebip gelipdir!
Derdimiò dermany bolan gelinler.

Bag miwesi bolar ºirin dil ýaly,
Belli-belli sözüò bardyr bal ýaly,
Kemine diýr, akly-gyzyl gül ýaly,
Aºygyò janyny alan gelinler.

 

Geziº ýoly: Baº / Edebiýat / XVIII asyr türkmen edebiýaty / Mämmetweli Kemine (mazmuny)

© TM (2001)
Sahypa barada

Ýokaryk ýokaryk

Zülpüò her bir taryna
ýüz müò tümen isteseò,
Nagt bereýin pullaryò,
bir-birden saòa zülpüò